به گزارش ایل مغان، این قلعه باستانی که در ۵۰۰ متری اولتان در کنار رودخانه ارس شهرستان پارس آبادمغان قرار دارد، ۳۲۰ هزار مترمربع مساحت دارد و وضع ظاهری ساختمان آن همانند قلعه‌های نظامی است و به نظر می‌رسد این قلعه با ترکیب بجا مانده از آن یک دژ نظامی را تداعی می‌کند. این دژ نخست بدست اشکانیان پدید آمد و تا سده ۱۲ هجری مورد استفاده قرار گرفته است. با توجه به حدس و گمانهای کاملاً علمی هنوز قسمت اعظم ساختمان‌های قلعه در زیر خاک مدفون است.

آنچه امروزه از قلعه اولتان بر جای مانده، متاسفانه یک تابلو زنگ زده و ویرانه ای بیش نیست! هر چند محوطه باستانی اولتان قالاسی به شماره ۲۶۵۴ در اسفندماه سال ۱۳۷۸ در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است. اما بی توجهی اداه کل میراث فرهنگی استان باعث شده است تا تاریخ ۲ هزار و ۲۰۰ ساله در شهرستان پارس آبادمغان این روزها با خاک یکسان شود!

تحقیقات باستان شناسان از قلعه اولتان

بر اساس داده های باستان شناسی شواهد تاریخی موجود این قلعه را ۱۲ کیلومتر دورتر از رود ارس نشان می دهد ولی جالبتر آن است که اکنون این شهر در نزدیکی رود ارس قرار دارد. این امر نشان می دهد در مدت ۲ هزار سال رود ارس ۱۲ کیلومتر جابجایی محل داشته است.

چند سال پیش بر اساس مطالعات اولیه این محوطه باستانى توسط تیمى از از پژوهشکده باستان شناسى سازمان میراث فرهنگى کشور به سرپرستى کریم علیزاده، قلعه اولتان یکی از محوطه هاى باستانى بسیار مهم در شمال غرب کشور نام گرفت البته بنا به گفته مسئولان شهرستان پارس آباد سال های دورتر نیز از این مجموعه تحقیقاتی به عمل آمده بود.

این کاوش‌های باستان‌ شناسی در محوطه قلعه تاریخی قلعه اولتان، منجر به کشف آثار متعدد معماری از دوره اشکانی تا دوران اسلامی و قاجار شده است. در حصار جنوبی قلعه مجموعه منسجم و منظمی از معماری، احتمالا متعلق به خانه ‌ای اشرافی است و در آن حمام، دستشویی نیز وجود دارد، کشف شده است.

طبق گفته سرپرست این تیم حفاری، قلعه اولتان به شکل مستطیل و به ابعاد تقریبى ۴۰۰ در ۸۰۰ متر دارای حصار خشتى و ستبر است. این حصار تو در تو شامل حصار بیرونى به ضخامت ۳ ونیم متر وحصار درونى به ضخامت ۲ ونیم متر است. گرداگرد حصار خندق عمیقى کشیده شده است که در مواقع خطر وحمله دشمنان بیرونى ، مانع نفوذ دشمنان مى شود.

کریم علیزاده با بیان اینکه طی کاوش های صورت گرفته، دروازه ورودى قلعه کشف شد، گفت: شواهد و مدارک باستان شناسى در این قلعه غالباً نشانگر دوره ساسانى و اوایل دوران اسلامى است. وی معتقد است این قلعه به احتمال قوی شهر اورسان ساسانی بوده است.

تصاویر ماهواره ای زیر نشان از وجود یک شهر خیلی بزرگ که منطقه مسکونی آن در وسط شهر قرار گرفته و دو کانال از دو طرف در منطقه مسکونی به هم متصل می شوند. این شهر بر اساس مدل معماری ترکی و اسلامی ساخته شده و قلعه شهر که در وسط مجموعه قلعه اولتان قرار دارد، محل زندگی دولتمردان بوده و مردم عادی در بخش حومه شهر زندگی می کردند.

با وجود این آثار ۲ هزار و ۲۰۰ ساله اقدامی از سوی مسئولان استانی و شهرستانی برای حفظ قلعه باستانی اولتان صورت نگرفته است. شاید این قلعه تاریخی در استانهای دیگر همچون اصفهان، شیراز و … قرار داشت مسئولان این استانها خیلی وقت ها پیش مرمت و بازسازی آن را می کردند تا مورد استفاده و بازدید گردشگران قرار گیرد.

انتهای پیام/